Miedzianka (niem. Kupferberg)
Wyruszam z Raszowa czerwonym szlakiem rowerowym w kierunki Wieściszowic. Celem jest Miedzianka, znana głównie z tego, że … jest miastem, które zniknęło. Początki górniczej osady sięgają roku 1519, kiedy zostały jej nadane prawa miejskie. Po II wojnie światowej Miedziankę zdegradowano do rangi wsi i rozpoczęto wydobycie rud uranu. W 1969 roku, kiedy wydobycie spowodowało powstanie szkód górniczych, Miedziankę zaczęto stopniowo likwidować. Zakazano remontów domów, likwidowano połączenia autobusowe, oraz nakazano przesiedlenie mieszkańców do sąsiednich miejscowości.
W okolicy jak i w samej Miedziance charakterystyczne są ogrodzenia łąk i pastwisk z drewnianych palików między którymi rozciągnięto drut kolczasty. Rząd słupków, pochylonych nieregularnie w każdą stronę może wyglądać niechlujnie. Ale dla mnie jest to rodzaj artystycznego nieładu, który swoją nonszalancją przełamuje schemat. Tak żeby nie było za nudno i za prosto. Więc nie ma innej możliwości i zdjęcie musi być! Nawet jeśli to tylko łąka …
„Schwarzer Adler”
Zbliżając się do pierwszych zabudowanń pojawiają się dwa budynki. W jednym z nich kiedyś mieściła się gospoda „Schwarzer Adler”. Po polsku to „Czarny Orzeł”. Na dawnej elewacji znajdują się elementy, których próżno szukać na dzisiejszym budynku. Obiekt wcale nie zdradza wyglądem dawnej swojej świetności. Obecnie pełni funkcje mieszkalne. Wg reklamy zamieszczonej w publikacji „Im Lande der drei Burgen”, (W krainie trzech zamków) z 1925 roku, właścicielem restauracji była Elisabeth Otto. Zapraszała do dobrze wyposażonego lokalu z najlepszym jedzeniem, szczególnie kluby, małe i duże przedsiębiorstwa, szkoły i turystów. Restauracja była siedzibą towarzystwa sportowego.
Kościół św. Jana Chrzciciela
Mijamy „Czarnego Orła” i po kilkudziesięciu metrach wyłania się Kościół św. Jana Chrzciciela. Obecnie to najlepiej zachowany obiekt, będący świadkiem świetności miasteczka. Powstał w 1826 roku jako kościół ewangelicki. W dokumencie opisującym położenie kamienia węgielnego jest napisane: „W końcu znaleziono bezpieczny pod względem pożarowym plac pod kościół ewangelicki, który należał do proboszcza Suckela (katolicki proboszcz) i został od niego kupiony…”. Następnie kiedy 12 listopada 1826 roku kościół został poświęcony, wygłoszone zostały świąteczne mowy, które wydrukowano. Czysty zysk z ich sprzedaży został przeznaczony na pomoc w budowie nowego kościoła katolickiego, ukończonego w 1829 roku.
Dwór w Miedziance
Tuż obok w gęstwinie drzew i traw mieszczą się pozostałości po dworze w Miedziance. Ma on swoje korzenie w 1353 roku, kiedy to wedle wszelkiego prawdopodobieństwa powstał tutaj zamek. Dokument z 1375 roku poświadcza istnienie w tym miejscu zabudowy dworskiej. Clericus Bolcze, ówczesny właściciel zamku Bolczów, zgodnie z tym dokumentem zapewnił swojej żonie dożywotnie uposażenie. Obecne badania potwierdzają istnienie zabudowy szlacheckiej pochodzącej z okresu średniowiecza. Na przestrzeni kolejnych stuleci, dwór był przebudowywany, remontowany i zmieniał właścicieli. W latach 1813 – 1819 powstał nowy pałac w stylu klasycystyczno – biedemeierowskim. Zmienne były jego losy i po II wojnie światowej umieszczono w nim administrację, służby nadzorujące pracę kopalni i stołówkę. W 1972 roku zaczęto rozbierać pałac, podobnie jak i inne budynki Miedzianki, z powodu likwidacji miasta.
Teren jest tak bardzo zarośnięty, że ciężko się przez niego przedrzeć, by zobaczyć jakiekolwiek resztki zabudowy. Są pokrzywy, których jest tym więcej im dalej się zapuszczamy. Można poczuć się, jakbyśmy pierwsi pojawili się tym miejscu i odkrywali go na nowo.
Cmentarz i Kościół Ewangelicki / Ścieżka historyczna
Wychodzimy z zarośli i idąc wzdłuż drogi głównej widzimy dawny mur oporowy. Jadąc w kierunku Janowic, po lewej stronie zaczyna swój bieg ścieżka historyczna Miedzianka-Mniszków. Wzdłuż niej, na samym początku widzimy jakieś ruiny. Oczywiście są na jednej z łąk odgrodzonej drutem kolczastym … Ciekawość zwycięża i trzeba sprawdzić co tam dalej się wznosi. Okazuje się, że to pozostałości po dawnym cmentarzu i kościele ewangelickim. Znajduje się tutaj również kamień upamiętniający ostatniego proboszcza ewangelickiego.
Ścieżka historyczna jest dość zróżnicowana pod względem krajobrazu. Są miejsca, gdzie jest to wygodna droga szutrowa i odcinki, gdzie niemal przedzieramy się przez wąski pas otoczony zwisającymi gałęziami. Najciekawsze według mnie są jednak widoki na zbocze gór otaczających Mniszek.
Pora wracać do domu. W międzyczasie oko ogląda się na boki, jadąc drogą asfaltową z Miedzianki w stronę Marciszowa, na piękną panoramę Ciechanowic i strzelistą wieżę kościoła. Wracamy przez Wieściszowice. Co ciekawe w tej wiosce znajdują się dwa bardzo podobne do siebie stare domy, z których jeden jest zamieszkały i w bardzo dobrym stanie, drugi zaś niestety wciąż czeka na inwestora, który go odnowi. Oceńcie sami. Czy nie są łudząco podobne jeśli chodzi o stylistykę i rozwiązania konstrukcyjne?
Poniżej wrzucam mapkę z lokalizacją Miedzianki. Trasa Raszów-Wieściszowice-Przybkowice-Miedzianka jest do zobaczenia jeżeli przesuniecie zakres mapy na południe. Zachęcam do odwiedzenia tych okolic, jest tu wiele do zobaczenia i pewnie tyle samo do odkrycia. To teren bogaty w liczne ślady przeszłości. Jeśli chodzi o Miedziankę, można się o tym przekonać czytając książkę Filipa Springera „Miedzianka. Historia znikania.” Książka została wydana przez wydawnictwo Czarne i doczekała się dwóch nominacji do nagrody Nike.
Do zobaczenia na szlaku!
Pielgrzym 
Skomentuj